زیارتگاه ستی پیر یزد ( قلعه اسدان )

تاریخچه قلعه اسدان یزد (ستی پیر)

زیارتگاه ستی پیر (قلعه اسدان) یزد، نزدیک‌ترین زیارتگاه زرتشتی به شهر یزد می‌باشد که بر روی تپه‌ای از ریگ، در منطقه مریم‌آباد بلوار امام رضا (ع) یزد قرار گرفته است و هرماه، زرتشتیان (بهدینان) زیادی در روز اشتاد ایزد (26 فروردین، 25 اردیبهشت، 24 تا 28 خرداد و 20 مهر) به‌ویژه روز 24 خردادماه، در این نیایشگاه دور هم جمع شده و به نیایش اهورامزدا می‌پردازند.

قلعه اسدان (نیایشگاه ستی پیر)، زیارتگاه زرتشتیان واقع در یزد و کهن دژی متعلق به دوره قاجار است که بهدینان به آن «هستبندان» می‌گویند و برای زیارت به آنجا می‌روند. در مکان اصلی زیارتگاه، مجمر (آتشدان) آتش برافروخته‌ای قرار دارد که همیشه روشن می‌باشد.

زیارتگاه ستی پیر یزد، در تاریخ ۲۵ اسفند سال ۱۳۷۹ هـ.ش با شماره ۳۳۵۷ به‌عنوان یک اثر ملی ایران به ثبت رسیده است.

پیدایش ستی پیر زیارتگاه زرتشتیان

به گفته اهالی محل در گذشته‌ای دور به هنگام حمله اعراب به ایران، 4 نفر از دختران زرتشتی از دست دشمنان فرار کرده و به این قلعه پناه آوردند. سپس در داخل یکی از اتاق‌های آن، ناپدید شدند؛ ازاین‌رو، بعدها این محل به زیارتگاه زرتشتیان تبدیل گردیده و برای آن‌ها، بسیار مهم و محترم می‌باشد.

البته به عقیده خود زرتشتی‌ها؛ این مکان، پناهگاه مادر شاهزاده‌های ساسانی به نام «ستی یا مهستی» است که از ترس اعراب، خود را داخل چاهی در حوالی مریم‌آباد انداخته و ناپدید شده است. سال‌ها بعد، مردی زرتشتی که در حال رفتن به مشهد بوده؛ توسط اعراب به جرم ممنوعیت زیارت مشهد برای زرتشتیان دستگیر شده و حکم قتلش صادر می‌شود. این مرد ناله‌کنان در حال مناجات با خدا، در زندان به خواب می‌رود و در خواب، مردی سبزپوش را می‌بیند که به او می‌گوید: حاجتت را برآورده کردیم، برخیز و زیارتگاهی بساز. سپس وی وحشت‌زده از خواب برمی‌خیزد و خود را کنار چاهی در بیابان می‌بیند. بعدها با مشورت و اجازه از مجتهدین مشهد و بزرگان زرتشتی، زیارتگاهی معروف به ستی پیر و قلعه هستبندان بر سر آن چاه می‌سازد.

بنای زیارتگاه، مانند قلعه است و آثار 4 برج باستانی، در اطراف آن دیده می‌شود که شامل 3 زیارتگاه می‌باشد. ستی پیر (اسدان) از ابتدا تاکنون توسط «فرود هرمزدیار، پدران و وابستگان آن‌ها» اداره می‌شود.

قلعه اسدان، یکی از جاذبه‌های گردشگری یزد می‌باشد که در قدیم، به‌صورت یک اتاق کوچک گِلی در وسط صحرای ریگ و بدون در ورودی ساخته شده است. افراد نیز برای ورود به زیارتگاه، باید حتماً به حالت خمیده و تعظیم گونه وارد می‌شدند تا سرشان به سقف و درگاه برخورد نکند. بعدها با همّت زرتشتیان، این زیارتگاه در سه یا چهار مرحله، تعمیر شده و توسعه یافته است.

آیین گاهنبارخوانی در زیارتگاه ستی پیر

آیین گاهنبارخوانی، مراسمی است که هرماه در ساعت 6 بعدازظهر روز اشتاد ایزد، در زیارتگاه ستی پیر (قلعه اسدان) برگزار می‌شود. این مراسم، به همت انجمن زرتشتیان مریم‌آباد یزد و کمک نیک‌اندیشان زرتشتی، اجرا شده و از باشندگان (مهمانان) با آش، چای، پشمک و سیرگ یا سورگ (نان‌روغنی) پذیرایی می‌گردد؛ البته درهای زیارتگاه، از بامداد روز اشتاد ایزد به روی زرتشتیان باز می‌باشد.

اگر قصد اقامت در یزد و رزرو اقامتگاه سنتی در بافت تاریخی شهر یزد را دارید، اقامتگاه بوم گردی جنگل یزد گزینه مناسبی جهت رزرو به شمار می‌آید

در هنگام اقامت در شهر جهانی یزد می‌توانید از تور یزدگردیو  تورهای کویر نوردی باکیفیت رادینا استفاده نمایید 

برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره زیارتگاه ستی پیر یزد (قلعه اسدان) با پشتیبان آنلاین رادینا تماس بگیرید.