موزه آیینه و روشنایی یزد (قصر آینه)

جایگاه نور و روشنایی در فرهنگ دیرینه‌ی ایرانیان و حضور پررنگ آینه و آفتاب برای روشن کردن خانه‌ها، بهانه‌ای شده تا یکی از جذاب‌ترین موزه‌های ایران یعنی مرکز فرهنگی موزه ای نور و روشنایی در شهر تاریخی یزد شکل بگیرد. شهر یزد که خود در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده و به همراه سایر شهرها و روستاهای استان از قدمتی دیرینه برخوردار است، هر ساله گردشگران ایرانی و خارجی بسیاری را جذب می‌کند. در این میان موزه نور و روشنایی یزد با راه‌اندازی در دل بنایی منحصربه‌فرد، در کنار بیش از ۲۰ موزه فعال این شهر به مرکزی برای نمایش اشیای باارزش و جلوه‌های هنر ایرانی تبدیل شده است.

تاریخچه موزه نور و روشنایی؛ نگین درخشان یزد

موزه نور و روشنایی با نام پیشین قصر آینه و روشنایی، دارای قدمتی متعلق به دوران پهلوی اول است که درون یکی از باغ‌های زیبای خیابان کاشانی با زیربنای ۸۳۷ و وسعت ۸۱۷۴ مترمربع قرار دارد. عمارت این مجموعه که در سال ۱۳۲۰ ه.ش ساخته شده، در ابتدا مهمانسرای خصوصی آقای صراف‌زاده –از بازرگانان و صرافان خیّر و خوش‌نام یزد– بوده که همچون کوشک باشکوهی در وسط باغی عظیم بنا گردیده است. صراف‌زاده به‌عنوان یکی از افراد محبوب و دارای اعتبار میان مردم و بازاریان یزد، مدتی نیز نماینده و وکیل مجلس بوده و شغل صرافی را از پدرش حاج علی صراف یزدی به ارث برده است. مهمانسرای مذکور که پس از انقلاب اسلامی در اختیار بنیاد مستضعفان قرار گرفته بود، طی سال ۱۳۷۷ ه.ش به موزه آیینه و روشنایی تبدیل شد و یک سال بعد نیز با شماره ۲۴۰۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

موزه نور و روشنایی؛ تلفیق معماری ایرانی و اروپایی

با نگاهی به ساختمان زیبای تنها موزه تخصصی مرتبط با نور در ایران، می‌توان تلفیقی از سنت و مدرنیته را در معماری آن یافت. نمای موزه نور و روشنایی یزد نشانگر هم‌نشینی معماری سنتی و اروپایی است و در و پنجره‌های چوبی و مشبک آن با شیشه‌های رنگی و زیبا، جلوه‌ای دیدنی به باغ می‌دهد. محوطه موزه شامل حیاطی بزرگ با استخری وسیع می‌باشد و در ساختمان اصلی آن نیز می‌توان تعدادی اتاق رو به استخر از جمله شاه‌نشین، اتاق خواب، نشیمن بهاری، حوض‌خانه و راهروهای تودرتو را مشاهده کرد.

فضای درونی تمام اتاق‌ها با نقاشی و گچ‌بری تزیین شده و در بخش‌های مختلفی آینه‌کاری‌های درخشان به چشم می‌خورد. اتاق حوض‌خانه با داشتن حوضی سنگی در دل خود، دارای معماری متفاوت و جذابی نسبت به سایر بخش‌ها است و وجود تصاویر دیدنی بر دیوارها و سقف آن باعث شده که در طول سال، محل برگزاری نمایشگاه‌های هنری –از جمله نمایشگاه عکس، خط و نقاشی– باشد.

 بخش ها و اشیای دیدنی موزه نور و روشنایی

در حال حاضر، فضای نمایش موزه نور و روشنایی یزد شامل چندین رواق با نام‌های خمسه، عتیق، نور، افرنگ، مخمل، مشکات، منظر، آینه و آبگون می‌باشد که علاوه بر خدمات فرهنگی، فضایی را برای برنامه‌های آموزشی و پژوهشی ویژه علاقه‌مندان تاریخ و هنر فراهم آورده است. داخل موزه می‌توان اشیایی همچون آثار خطی قدیمی، سکه‌های قاجاری، تمبرهای صد ساله، تعداد زیادی اسلحه، انواع قفل، قطعات برنزی از لرستان و... را مشاهده کرد. آثار مرتبط با روشنایی و نور شامل انواع آینه، چراغ، کبریت و... می‌باشد که از جذاب‌ترین این اشیا باید به چراغ‌های آویزی، نصبی، دستی و پایه‌دار اشاره کرد. سوخت این چراغ‌ها بسیار متنوع بوده و شامل چراغ‌های پیه‌سوز، شمع‌سوز، گازسوز، نفت‌سوز و برق‌سوز با قدمتی دیرینه است؛ به‌طوری که تاریخچه پیه‌سوزها به‌عنوان قدیمی‌ترین اشیای موزه، به دوره ساسانیان برمی‌گردد. لازم به ذکر است که با تلاش متولیان، امکان بازدید از موزه برای نابینایان نیز فراهم شده و روشندلان عزیز می‌توانند از توضیحات مندرج با خط بریل جهت آشنایی با بخش‌های مختلف موزه استفاده ببرند.

جاذبه های گردشگری اطراف موزه

جاذبه گردشگری موزه نور و روشنایی، در خیابان آیت‌الله كاشانی و روبروی یکی از بزرگ‌ترین و زیباترین پارک‌ها یزد یعنی پارک هفتم تیر واقع شده است. در خیابان کاشانی و به فاصله کمی از این مجموعه می‌توان به دیدن آتشکده زرتشتیان رفت که با داشتن آتشی ۱۵۰۰ ساله و معماری دلنشینی مشابه معماری هخامنشیان، هر ساله پذیرای گردشگران و مسافران بسیاری می‌باشد. 

مرکز فرهنگی موزه‌ای نور و روشنایی یزد با قرارگیری در یکی از دیدنی‌ترین مناطق این شهر، مقصد مناسبی برای علاقه‌مندان به تاریخ، فرهنگ و هنر است که تلفیق معماری سنتی و اشیای قدیمی آن فضای خاطره‌انگیزی را برای بازدیدگنندگان خلق می‌کند. هموطنان عزیز می‌توانند با شركت در تور یزدگردی و همراهی با دیگر هنردوستان مشتاق، ساعات بی‌نظیری را در بازدید از این موزه و دیگر اماكن دیدنی یزد بگذرانند و از خدمات مختلف تورهای گردشگری شهر بهره‌مند گردند.

در مطلب یزد کجا بریم؟ سعی کرده‌ایم تا هر آنچه را که برای یک گردشگر در شهر یزد مفید است، توضیح دهیم.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد موزه نور و روشنایی یزد (قصر آیینه) با پشتیبان آنلاین رادینا تماس بگیرید.