خانه اخوان سیگاری یزد (خانه تراب)

خانه اخوان سیگاری یزد، خانه‌ای قدیمی می‌باشد كه اکثر قسمت‌های مختلف آن، در دوره قاجار و بخشی از آن هم در دوره پهلوی ساخته شده است. بانی اولیه این خانه، مشخص نیست و نام «خانه اخوان سیگاری» هم متأثر از مالک اخیر عمارت می‌باشد. 

خانه اخوان سیگاری یزد، یکی از مدارس مهم 

خانه اخوان سیگاری یزد، در دوره پهلوی اول _از سال ۱۳۰۰ هـ.ش_ به مدت ۲۰ سال، به مدرسه «تدین» تغییر کاربری داده و با مدیریت آقای «سید هاشم فقیهی»، یکی از مدارس مهم شهر یزد به شمار می‌رفته است.

خانه چگونه به دست آقای اخوان سیگاری رسید؟

بعد از دوران مدرسه بودن عمارت، بنا توسط آقای «اخوان سیگاری» خریداری شده و به مدت ۵۰ سال، تحت اختیار خاندان سیگاری (مرحوم آقای حاج عبدالحسین سیگاری) درآمده است. آقای سیگاری بعد از خریداری، تغییراتی در بنا به وجود آورده که شامل ساختمان دفتر کار در اندرونی، تبدیل پنج‌دری به چهاردری و... می‌شود.

خانه اخوان در تاریخ آبان ماه سال ۱۳۷۳ هـ.ش، توسط تعدادی از اساتید دانشکده معماری «شهید بهشتی تهران» از وراث مرحوم سیگاری به‌منظور احیا خریداری شده و برای حفاظت و جلوگیری از آسیب بیشتر، مرمت گردیده است؛ البته در دوره‌های مختلف، افراد گوناگونی در این خانه ساکن شده‌اند. 

خانه در تیرماه سال ۱۳۹۰ هـ.ش، توسط آقایان «سید ناصر و هادی رضوی» به‌منظور ایجاد فضایی برای تجربه زندگی ایرانی، از مالکان آن خریداری شده است.

معماری خانه اخوان سیگاری یزد

خانه سیگاری یزد، تنها ازیک‌طرف در مجاورت کوچه قرار گرفته و سه جهت دیگر آن، به‌وسیله 3 خانه احاطه شده است. برای رسیدن به خانه، باید از معابر کم‌عرض، دیوارهای بلند سایه‌انداز و ساباط های متعدد عبور کرد تا این خانه زیبا و قدیمی را دید.

عمارت، 2 ورودی فرعی و اصلی در دورترین فاصله ممکن از هم و 4 حیاط بیرونی، اندرونی، کار یا تجارتخانه و خدمه یا خدماتی دارد كه دو حیاط آن، بسیار كوچك است و عناصر معمولی حیاط ایرانی مانند حوض را ندارد.

حیاط بیرونی خانه اخوان سیگاری 

وارد حیاط بیرونی خانه اخوان می‌شویم؛ جایی که با یک چرخش ۹۰ درجه به سمت راست راهروی ورودی فرعی، حیاط اندرونی دیده می‌شود. در ضلع مقابل یا جبهه شرقی حیاط بیرونی، یک اتاق با 3 در قرار دارد که در مقابل آن، ایوانی کم‌عرض ساخته شده است. در سمت غربی، دو در وجود دارد که یکی به زیرزمین (زیرزمین نارنج) و دیگری به یک سرویس بهداشتی کوچک راه دارد. در ضلع شمالی حیاط، راهرویی است که حیاط بیرونی را به حیاط اندرونی وصل می‌کند. در انتهای همین راهرو، پله‌ای قرار دارد که ما را به اتاق سه‌دری روی راهرو می‌رساند. در میان حیاط بیرونی، یک نورگیر مربعی شکل و جالب تعبیه شده که نور زیرزمین را تأمین می‌کند. 

حیاط اندرونی 

وارد حیاط اندرونی می‌شویم؛ حیاط اصلی مستطیلی که یک حوض بزرگ با 5 فواره مرکزی در وسط باغچه‌ها دارد. در ضلع شرقی حیاط، تالاری بزرگ با نام «تالار بادگیر» قرار دارد که قبلاً نقش اتاق پنج‌دری را داشته است. در دو سمت تالار، تعدادی اتاق دو دری با راهروهای میانی دیده می‌شود. در گوشه شمال شرقی حیاط اصلی، راهرویی وجود دارد که به حیاط خدمه می‌رسد و روی همین راهرو، اتاقی است که پستوی اتاق دو دری ضلع شرقی حیاط اصلی می‌باشد. 

در زیر اتاق ارسی، یک زیرزمین وجود دارد که از طریق چند پله از گوشه همین جبهه، می‌توان به آن رسید. اتاق تاریکخانه شرقی نیز دارای یک نورگیر مرمری می‌باشد که با توجه به طاقچه‌های بزرگش، احتمالاً نقش انبار را داشته است. در گوشه تاریکخانه شرقی، یک دفینه قرار دارد که برای حفظ اموال باارزش یا پناهگاه، از آن استفاده می‌شده است. 

حیاط خدمه خانه اخوان سیگاری

در گوشه شمال غربی حیاط اصلی، راهرویی شیب‌دار وجود دارد که ما را به حیاط خدمه در ترازی پایین‌تر از حیاط اصلی می‌رساند. در ضلع جنوبی این حیاط، یک مطبخ اصلی و در ضلع شمالی آن هم یک مطبخ صفوی با انبار آذوقه قرار گرفته است.

حیاط تجارتخانه و محل کار آقای اخوان سیگاری

ورودی دوم خانه سیگاری، یک هشتی مزین به کاربندی‌های زیبا دارد که درست در مقابل آن، یک در چوبی ما را به حیاط تجارتخانه می‌رساند. در جبهه شمالی این حیاط، یک اتاق سه‌دری قرار دارد که قبلاً به‌صورت پنج‌دری بوده و بعدها آقای سیگاری، آن را به اتاق کار تبدیل کرده و همان‌گونه که ذکر شد؛ به‌وسیله یک در، به اتاق خدمه راه می‌یابد. 

در خانه اخوان سیگاری یزد اقامت کنید!

موقعیت كنونی خانه اخوان سیگاری یزد، در محله گازرگاه و کوچه سوم شهید پاک‌نژاد خیابان امام خمینی (ره) واقع شده است.

این خانه، چندی است که به‌عنوان بوم‌گردی تغییر کاربری داده و به‌عنوان «خانه تراب» میزبان گردشگران عزیز می‌باشد، برای اقامت در این خانه زیبا و قدیمی، اینجا را کلیک کنید.

خانه اخوان سیگاری یزد، در تاریخ ۲۵ اسفند سال ۱۳۷۵ هـ.ش با شماره ۱۸۴۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد خانه اخوان سیگاری یزد (خانه تراب) با پشتیبان آنلاین رادینا تماس بگیرید.