روستای قطرم بافق

روستای قطرم بافق کجاست؟

روستای قطرم بافق، یکی از روستاهای کوهستانی ایران در دامنه غربی کوه‌های باجگان و درّه جنوب شرقی شهر بافق می‌باشد که قدمتی 5000 ساله دارد و در اصطلاح محلی، به «قدرم یا قدرام» معروف است. مردم قطرم، لهجه‌ای خاص و کمی متفاوت با بافق دارند و به شغل‌های معدن، کشاورزی و دامداری با تولید محصولات زراعی، باغی و دامی می‌پردازند.

حصار حفاظتی روستای قطرم یزد را کوه‌های کوهستانی مرتفع، شکل داده که در گذشته امنیت روستا را تأمین می‌کرده و امروزه هم مناسب کوهنوردی و سنگ‌نوردی هستند. در سال‌های نه‌چندان دور بخشی از این کوهستان، تخریب و از روستا جدا شده و به شکل یک دسته‌هاون (جوغن) درآمده است تا نمادی طبیعی و این‌چنین زیبا را به نمایش بگذارد.

روستای قطرم بافق؛ ماسوله‌ای در دل کویر

در دامنه آفتاب‌گیر روستای تاریخی قطرم بافق؛ مزارع، باغات، منازل مسکونی با دیوارهای سنگی و کوچه‌های مسقف غیر هم‌سطح به‌صورت پلکانی و پرپیچ‌وخم معروف به کوچه آشتی‌کنان ساخته شده که نمای زیبا و دیدنی به روستا بخشیده و آن را به ماسوله کویر تبدیل نموده است. قدمت این روستا، به‌پیش از پیدایش تمدن کاریز می‌رسد و نخستین مکان تجمع انسانی، در منطقه می‌باشد که «قلعه دختر» گواهی بر این ماجراست.

روستای قطرم ازنظر آب‌وهوایی و شرایط طبیعی، بسیار متنوع و منحصربه‌فرد است؛ به‌گونه‌ای که 4 فصل سال را به‌خوبی می‌توان در آن مشاهده کرد. در این روستا هم محصولات گرمسیری نظیر خرما، مرکبات و هم محصولات سردسیری همچون گردو، بادام و... به بار می‌نشیند.

نکته جالب موقعیت جغرافیایی روستای قطرم در یزد، این است که در یک روز کوتاه زمستانی، می‌توانیم شاهد 3 بار طلوع و غروب خورشید در آن باشیم.

طبیعت روستای قطرم بافق

تپه‌های ماسه‌ای و طبیعت بکر روستای قطرم را درختان بنه، سبل ارس، بادام‌کوهی، انجیر وحشی، آنغوزه و زیره و حیات‌وحش آن را هم بز، کل، میش، قوچ، کبک، تیهو و یوزپلنگ آسیایی تشکیل داده است.

علاوه بر زیبایی‌های داخل روستا، در طول مسیر بافق تا قطرم نیز وجود 3 سدّ آبی، اشکال طبیعی ماسه‌های بادی، گونه‌های متنوع گیاهی و مرتعی و... بر زیبایی و جذابیت آن افزوده است.

آب آشامیدنی سالم، برق، گیرنده دیجیتال تلویزیون، تلفن ثابت و همراه، دفتر مخابراتی و پستی، اقامتگاه بومی و تفریحی، جاده آسفالته برای دسترسی آسان و... از امکانات رفاهی روستای قطرم می‌باشد.

آیین کهن تالو گردانی در روستای قطرم

آیین کهن «تالو گردانی» در روستای قطرم، یکی از قدیمی‌ترین رسوم ایران‌زمین می‌باشد که نمادی برای طلب ریزش باران است و همچنان تا به امروز اجرا می‌شود.

اجرای این رسم، به این صورت است که اصولاً از بین جوانان یا نوجوانان روستا، یک نفر انتخاب می‌شود. سپس این شخص، با یک دستمال بزرگ روستایی بر روی سر و زنگوله‌ای در دست، به همراه بقیه مردم به در خانه‌های روستاییان می‌رود و از صاحب‌خانه، طلب نذری برای طبخ آش یا شکلات یا وجه نقد می‌نمایند که صاحب‌خانه نیز به فراخور توانش، نذری خود را به تالو هدیه می‌کند.

معمولاً صاحب‌خانه‌های شوخ‌طبع، برای اینکه «تالو» را با سطل آب از بالای پشت‌بام پذیرایی کنند، به او می‌گویند که به یمن قدم تو، باران نزدیک است و بقیه هم با خواندن شعر، مراسم را ادامه می‌دهند:

تالو متالو          وقت گل شفتالو (هلو)        تالوی ما چیزی میخواد            گندم سر تفحه میخواد (آرزوی برکت گندم).

آیین پخت آش هنگ در قطرم

ازجمله آداب‌ورسوم روستای قطرم یزد؛ پخت آش هنگ، در اولین شنبه سال می‌باشد که در این رسم، مردم روستا به‌صورت دسته‌جمعی مشغول جمع‌آوری گیاه «هنگ» می‌شوند و مراسم طبخ آن را برگزار می‌کنند.

از دیگر غذاهای محلی روستا می‌توان به کماج، نان و کشک‌بادمجان محلی اشاره کرد. تهیه فرآورده‌های لبنی به شیوه سنتی دامداری مثل مشک زنی و تَلَم زنی (گاوآهن) هم در روستای قطرم انجام می‌شود.

بازی‌های محلی در روستای قطرم

بازی‌های محلی همچون گوی بازی یا چفته بازی، دغال بازی، چش گریزو یا قایم‌موشک امروزی و... نیز از دیگر یادگارهای زنده قدیم در این روستا است.

پوشش مردم قطرم بافق

مردمان روستای قطرم، ازنظر پوشش سبک و سنت خود را دارند؛ به‌نحوی‌که زنان آن از دامن بلند چین‌دار، چارقد و دستمال روی آن _در گذشته از جنس کرباس دست‌بافت و امروزه از پارچه‌های وارداتی و بافته‌های کارخانه‌ای_ و مردان آن هم از پیراهن یقه‌بسته با 2 دکمه و یک جیب بزرگ برای نگهداری لوازمی نظیر ساعت، نخ و سوزن، کبریت، چسب و سایر ملزومات استفاده می‌کنند. مردان روستا همچنین در تابستان و زمستان، جلیقه و کت بر روی پیراهن خود و زیرشلواری‌هایی به رنگ مشکی با پاچه نسبتاً گشاد نیز می‌پوشند.

محصولات و سوغات قطرم

محصولات و سوغات محلی روستای گردشگری قطرم یزد شامل سبد، جارو، حصیر، بادبزن، کلاه و ژاکت از کرک و پشم گوسفندان، گردو، خرما، بادام، گندم، جو، سبزیجات، گوجه‌فرنگی، بادمجان، مرکبات و... می‌شود که نشان از تنوع اقلیمی این منطقه می‌باشد.

جاهای دیدنی قطرم بافق

از دیدنی‌ها و جاذبه‌های توریستی و زیبای روستای قطرم این ماسوله یزد، یک چشمه آب بسیار گوارا و باارزش در میان بیشه‌زاری سرسبز است که حیات دیرینه این روستا، به آن وابسته می‌باشد و گردشگران زیادی را به‌سوی خود جلب می‌کند. همچنین زیارتگاه پیر قطرم، قبرستان خورشیدی، تأسیسات آبی قدیمی استخر و آسیاب‌های آبی، 8 مسجد، قلعه دختر، چندین کمینگاه، چشمه‌های متعدد درب گوشین، سی سبزی، پیروزی، آب مرغون، سنگ قصاب و درب دز با ستون‌های سنگی و... به شرح زیر در این روستا قرار دارد که تماشای آن‌ها خالی از لطف نیست:

قلعه دختر قطرم

قلعه دختر، از بناهای تاریخی دوران ایران باستان روستای قطرم می‌باشد که در بالادست چشمه درب دز و لبه پرتگاه کوهستانی روستا قرار گرفته و به شکل مدور با مصالح محلی سنگ و گچ و ساروج ساخته شده است.

آرامگاه پیر قطرم

آرامگاه پیر قطرم از عرفا و مشایخ این روستا، زیارتگاهی مقدس برای اهالی بافق و سایر نقاط استان یزد به شمار می‌رود که بسیار تاریخی می‌باشد.

قبرستان خورشیدی قطرم

قبرستان خورشیدی قطرم، در ابتدای ورودی روستا قرار گرفته که وجود اشیایی قدیمی همچون میخ‌های سفالی، چراغ‌های پیه‌سوز و... در داخل آن، حکایت از پیشینه تاریخی این منطقه دارد.

چشمه پیروزی قطرم

چشمه پیروزی قطرم، منطقه‌ای بکر با چشم‌انداز و امکانات عالی است که در فاصله 40 کیلومتری شرق شهر بافق واقع شده و دارای آب شیرین می‌باشد. سرچشمه آب پیروزی، از دامنه کوه شروع و در حوضچه‌ای قدیمی در کنار همان کوه، جمع می‌شود؛ البته اخیراً، یک باب آب‌انبار در نزدیکی آن احداث شده که مازاد آب چشمه را در خود ذخیره می‌کند.

این چشمه به عقیده مردم بافق، گذرگاه حضرت علی (ع) و نظرکرده است که مردم، آن را مقدس می‌دانند و ایام تعطیل، در کنار چشمه به پخت و توزیع آش نذری می‌پردازند.

چشمه مرغون روستای قطرم در یزد

چشمه مرغون قطرم، در 20 کیلومتری شرق بافق و حوالی مسیر جاده بهاباد قرار گرفته و دارای مسیری هموار و قابل‌دسترس می‌باشد.

این چشمه، یک طاق ‌نمای زیبا در کمرکش کوه دارد که آب، به‌صورت قطره‌قطره چکیده و به حفره‌های ایجادشده طبیعی آن می‌ریزد و جایی بس تماشایی ساخته است.

اگر قصد اقامت در قطرم و رزرو اقامتگاه سنتی در روستای قطرم را دارید، اقامتگاه بومگردی خانه معمار بافق که در قطرم قرار دارد، گزینه مناسبی جهت رزرو به شمار می‌آید.

هنگام اقامت در روستای خوش آب‌وهوای قطرم، می‌توانید از تور یک روزه یزد گردی و تورهای کویر نوردی باکیفیت رادینا استفاده نمایید.    

برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره روستای قطرم بافق، با پشتیبان آنلاین رادینا تماس بگیرید.