توسعه خانه های مسافر؛ چالش جدید صنعت گردشگری

با ارائه پیشنهادی از سوی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی مبنی بر توسعه فعالیت خانه های مسافر، انتقادهایی به این طرح وارد شده که آن را معضلی جدی برای صنعت گردشگری و هتلداری می داند.

سید امیرناصر طباطبایی به عنوان رئیس جامعه هتلداران یزد و همچنین خزانه دار جامعه هتلداران ایران، با گلایه از این پیشنهاد گفت: توسعه خانه های مسافر در شرایطی که صنعت هتلداری و گردشگری کشور به دلیل شیوع کرونا آسیب های فراوانی دیده، ضربه ای جبران ناپذیر برای این حوزه محسوب می شود. دریافت مجوزی متفاوت با مجوز بند «ب» و تسهیلاتی همچون معافیت خانه های ثبت شده از پرداخت عوارض شهری و مالیات تا پنج سال، اتفاقی است که با توجه به عدم تخصص کافی مالکان این خانه های اقامتی، موجب تخریب وجهه گردشگری کشور و خسارت جبران ناپذیر به فعالان این صنعت می گردد.

عدم توازن در جذب گردشگر و خطرات پیش رو

طباطبایی با اشاره به این که طرح مذکور، موجب جذب مسافران بسیار در خانه های مسافر و خلوت شدن هتل ها می شود افزود: هم اکنون نیز شاهد کاهش رونق هتل ها در دوران شیوع کرونا و عدم حمایت نهادهای مربوطه هستیم. این در حالی است که خانه های مسافر با اسکان نفرات زیاد و عدم رعایت پروتکل های بهداشتی، خود به یکی از مراکز شیوع بیماری کرونا در ماه های اخیر تبدیل شده اند. علاوه بر این خانه های مسافر بر خلاف هتل ها و اقامتگاه های دارای مجوز رسمی، معمولاً آمار درستی از مراجعان خود ارائه نمی دهند و پایبندی کاملی نیز به مقررات بهداشتی ندارند.

 

معضلات افزایش شهروندان غیربومی

طبق یک بررسی میدانی در شهر یزد، افزایش تعداد ساکنان غیربومی در برخی از محلات موجب نارضایتی ساکنان اصلی این مناطق شده و مشکلات متعددی نظیر تجمع زباله ها و افزایش تکدی گری _از جانب مهاجران غیربومی_ را ایجاد کرده است. به عنوان مثال در زمینه توریسم درمانی، برخی از پزشکان با خرید خانه های اطراف مطب خود اقدام به اجاره این مکان ها به بیماران می نمایند. همچنین طبق اظهارات یکی از شهروندان یزدی، گسترش فعالیت خانه های مسافر در محلاتی همچون کوچه حنا که زمانی یک منطقه اعیان نشین و اشرافی بوده، بسیاری از اهالی را ترغیب به اجاره اتاق های منازل خود برای رفع فشارهای اقتصادی کرده است.

جلوگیری از آسیب به صنعت هتلداری

در ادامه نقدهای وارد شده به پیشنهاد توسعه خانه های مسافر، سید مصطفی فاطمی مدیر کل اداره میراث فرهنگی یزد نیز اظهار کرد: اگرچه پیشنهاد اصلاح در قانون اماکن اقامتی پیشنهاد خوبی است؛ اما با توجه به وضعیت فعلی هتل ها، مهمانپذیرها و بومگردی ها، این کار باید با دقت و بررسی های جامع صورت گیرد. 

وی با اشاره به این که رونق غیراصولی خانه های مسافر موجب کاهش سرمایه گذاری در صنعت هتلداری می شود، گفت: ورود افراد غیرمتخصص از قشر کارکنان بخش بهداشت و درمان، بنگاه ها و حتی رانندگان تاکسی به حوزه توسعه خانه های مسافر، علاوه بر گلایه مندی اهالی بومی یزد و فعالان اقامتگاه های قانونی، موجب فشار بر سرمایه گذاران گردشگری شده؛ به طوری که برخلاف ملزم بودن اقامتگاه های قانونی به پرداخت مالیات، از چنین خانه های مسافری هیچ مالیاتی دریافت نمی گردد.

فاطمی همچنین به فعالیت های غیرمجاز برخی از این مراکز اسکان اشاره کرد و گفت: خانه مسافر در تعریف وزارت گردشگری، ویژگی های مشخصی دارد و ملزم به ثبت اطلاعات و ارائه گزارش هایی است که این امر، از سوی بسیاری از خانه های امروزی موسوم به «خانه مسافر» مشاهده نمی شود.

تعدد اقامتگاه های مجاز؛ ویژگی شاخص گردشگری یزد

مدیر کل میراث فرهنگی یزد با اشاره به این که تدوین قانون در راستای طرح جدید و انتقال مجوز نظارت بر خانه های مسافر به جامعه هتلداران، موجب رفع نگرانی های موجود و در نتیجه مدیریت فعالیت این اماکن می گردد، افزود: با وجود این، تعدد اقامتگاه های مجاز در شهر یزد _اعم از هتل ها، بومگردی ها و مهمان پذیرها_، ما را از توسعه خانه های مسافر بی نیاز کرده و بنابراین ضرورتی در خصوص اجرای این طرح در یزد وجود ندارد.

با توجه به موارد ذکر شده، به نظر می رسد وضعیت استان های مقصد گردشگری سلامت همچون یزد، باید جداگانه و به طور جدی از سوی وزارت گردشگری مورد توجه قرار گیرد تا مانع از آسیب های احتمالی طرح توسعه خانه های مسافر بر رونق فعالیت های توریستی در این استان ها شود.