مجموعه سهل بن علی یزد

معرفی امامزاده سهل بن علی یزد

مجموعه سهل بن علی یزد، متعلق به قرن 8 هـ.ش و متشکل از یک مسجد، امامزاده، حسینیه و حمام می‌باشد که در بافت تاریخی محله سهل بن علی یزد قرار گرفته و نام بقعه نیز از همین محله اخذ شده است. امامزاده ابوسهل با واسطه 6 نسل، منسوب به امام جعفر صادق (ع) می‌باشد که در قرن 5 هـ.ش می‌زیسته است. در داخل مقبره و زیر گنبد امامزاده، دو تن مدفون هستند و بزرگی قبر، تائید کننده این ادعاست.

برخی منابع تاریخی، بقعه سهل بن علی را آرامگاه عارف مشهور یزدی «شیخ‌الاسلام سعید جمال الاسلام...» در قرن 5 هـ.ش می‌دانند. این بقعه در سال 761 هـ.ش و توسط «مولانا غیاث‌الدین علی منشی» یکی از مشاهیر آل مظفر و فرزند شیخ‌الاسلام بنا شده است.

محله سهل بن علی از شرق به امیر چخماق، از غرب به محله گلچینان، از شمال به بازار و از جنوب هم به محله عرق‌پزها محدود می‌شود.

محدوده امامزاده، در دوره قاجار به علت رونق و توسعه‌ای که داشته؛ به شکل یک محله مستقل درآمده و دارای آثار تاریخی زیادی همچون مسجد، بقعه، کاروانسرا، حمام، خانه‌های رسولیان، مرتاض، علی آقا شیرازی و... می‌باشد.

مجموعه سهل بن علی یزد، ظاهراً در ابتدا یک مدرسه بوده که بعدها به زیارتگاه تبدیل شده و در تاریخ ۸ خردادماه سال ۱۳۷۸ هـ.ش با شماره ۲۳۴۰ به‌عنوان یک اثر ملی ایرانی به ثبت رسیده است.

مشخصات بنای مجموعه سهل بن علی (ع) یزد

مجموعه سهل بن علی یزد، دو در ورودی دارد که با گذر از در اصلی مجموعه، مسجد و بقعه آن دیده می‌شود و دارای یک هشتی زیبا با انواع تزیینات گچ‌کاری، مقرنس، گلچین آجری، خطوط کوفی و... می‌باشد. پیشخوان بقعه نیز با خطوط کوفی آراسته شده و در 3 ضلع آن، صفه‌هایی با پنجره‌های چوبی و طاقچه دیده می‌شود.

این بقعه، از نوع بقعه‌های مربعی گنبد دار و کاه‌گلی می‌باشد که با گچ‌بری‌ها و مقرنس، زیبا و شکیل شده است. در قدیم، ضریح چوبی و مشبکی بقعه به‌اندازه 4 در 2 متر به‌عنوان محافظ و بر روی قبر بوده که اینک در گوشه‌ای از بقعه قرار گرفته است.

در ورودی دیگر بنا، ساده و فلزی می‌باشد و بین کوچه و صحن بقعه تعبیه شده است. صحن بقعه، مستطیلی به ابعاد 16 در 16 متر است که قسمت شمالی آن دارای رواق بندی هلالی شده می‌باشد و دورتادورش هم با طاق‌نماها، کلمه «‌الله» به خط کوفی و... تزیین شده است.

مسجد سهل بن علی متشکل از گرمخانه آجری، صحن، بادگیری بلندبالا، محرابی آجری با تزیینات خاص و دو نورگیر مرمری در سقف می‌باشد و پشت‌بام آن هم با آجر و کف و صحنش هم با سیمان مفروش شده است.

گرمخانه مسجد، دوطبقه و مسقف با قوس جناغی و چتری است و 9 ستون آجری زیبا، آن را سرپا نگه‌داشته‌اند.

حمام سهل بن علی یزد

حمام مجموعه‌ سهل بن علی یزد، حمامی تاریخی و بزرگ بوده که با عمری بیش از 600 سال، هنگام‌ بازسازی مجموعه‌ امیرچخماق تخریب شده است. این حمام قدیمی، نشان‌دهنده بسیاری از سنن و آداب گذشتگان بوده است.

کتیبه های تاریخی مجموعه سهل بن علی یزد

در بالای درگاه ورودی مسجد سهل بن علی (ع)، یک کتیبه سنگی به شکل سرو نصب شده که منقوش به عبارات عربی «انما یعمر مساجد الله من امن بلّله...» می‌باشد.

کتیبه گچ‌بری دیگری هم بر بالای چهار دیوار زیر گنبد قرار دارد که مزین به خط ثلث زیبا و آراسته به سوره «فتح» است.

کتیبه سومی از کاشی معرق نیز در پاکار سقف صحن و بین بقعه و مسجد قرار دارد.

اگر قصد اقامت در یزد و رزرو هتل سنتی در بافت تاریخی شهر یزد را دارید، هتل سنتی خوان دو حد یزد گزینه مناسبی جهت رزرو به شمار می‌آید.

در هنگام اقامت در شهر جهانی یزد می‌توانید، از تور یزدگردی و تورهای کویر نوردی باکیفیت رادینا استفاده نمایید.    

برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره بافت تاریخی یزد با پشتیبان آنلاین رادینا تماس بگیرید.