قنات، خاطره جاری کویر
شهر تاریخی اردکان، شهری به رنگ خاک در دل کویر یزد میباشد؛ یزدی که زادگاه معماری آب و باد و قنات است.
بافت تاریخی اردکان با داشتن عناصری همچون بادگیر، آبانبار، یخچال، قنات، خانههای درونگرا، مساجد و تکیههای خاص؛ نمونه زیبا و منحصربهفردی از معماری باشکوه کویر به شمار میرود.
در بین این آثار تاریخی، قناتها جزو مهمترین منابع تأمینکننده آب و کهنترین دستاوردهای تکنیکی بشر میباشند که تقریباً در اردکان و اکثر شهرستانهای یزد ریشه دواندهاند. به عقیده کمیته میراث جهانی یونسکو، قنات؛ تعامل میان انسان و طبیعت میباشد که خشکسالی، بلای جانش شده است.
قنات های اردکان
خبرهترین مقنیان ایران متعلق به شهرستان اردکان یزد میباشند. این شهرستان با داشتن 250 رشته قنات _بعد از تفت_ بیشترین تعداد قنات استان یزد را دارد و قنات «صدرآباد» طولانیترین قنات آن میباشد. از این 250 قنات، حدود 7 رشتهاش فعال و زنده است و شامل قنات عیشآباد (نِدُگ) با 8 تا 10 لیتر آبدهی، قنات تقیآباد (زردُگ) و قنات قاسمآباد با 9 لیتر، قنات علیآباد صفرعلی با 7 لیتر، قنات زینآباد (چهار بازار) با 15 تا 20 لیتر، قنات قطبآباد با 12 لیتر آبدهی و قنات جعفرخان میشود.
میانگین آبدهی قناتهای اردکان، حدود 2 لیتر در ثانیه است که کمترین آن مربوط به قنوات روستایی با میزان آبدهی 1 لیتر در دقیقه و بیشترین آن، مربوط به قنات «زینالدین یا زینآباد» با میانگین 30 لیتر آبدهی در ثانیه میباشد.
قنات زین آباد اردکان
قدمت تاریخ حفر قنات زینآباد یا چهار بازار اردکان، به 250 سال قبل برمیگردد. عمق مادر چاه این قنات، تقریباً 85 متر و راهروی آن از مادر چاه تا مظهر قنات، حدود 24 کیلومتر میباشد که طولانیترین قنات زنده اردکان بهحساب میآید. میزان آبدهی قنات زینآباد نیز در حال حاضر، 30 لیتر در ثانیه است و هنوز به فعالیت خود ادامه میدهد. قنات زینآباد اردکان، از 24 کیلومتری سمت شرق اردکان سرچشمه گرفته و بهطرف قنات رشتههای اصیلآباد و کمالآباد میرود.
قنات قطب آباد اردکان
قنات قطبآباد اردکان، قناتی تاریخی در منطقه قطبآباد اردکان است که با قدمت بیش از هزار سال، هنوز نبض حیات در آن میتپد و آب زلالش جریان دارد.
سند قنات قطبآباد اردکان به نام چند کشاورز اردکانی صادر شده است و حفظ و نگهداری آن به عهده ایشان میباشد.
این قنات با طول 20 کیلومتر، یکی از مهمترین قناتهای شهرستان اردکان میباشد که نزدیک به 120 هکتار از اراضی شمال شرق این شهرستان را سیراب میکند. قنات قطبآباد اردکان از فیروزآباد میبد سرچشمه گرفته و تا زمینهای کشاورزی کشتخوان قطبآباد _از عمدهترین مناطق کشاورزی اردکان_ ادامه مییابد.
این کشتخوان، 450 مالک آب و 6000 مالک زمین کشاورزی و باغات انار و پسته دارد.
قنات بهاءالدین اردکان
قنات بهاءالدین اردکان با طول تقریبی 695 متر، در محور آثار و بناهای تاریخی محله تیران اردکان ازجمله خانه تقدیری، آبانبار آخوند، خانه طبایی، خانه مظلوم، آبانبار حاجی نوت و... میگذرد.
در این محور، بخشهای مختلفی همچون مسیر قنات، ایستگاههای استراحت، پایابها، گنجینه قنات، پاکنههای دسترسی، آبانبارها و سردخانههای زیرزمینی نیز قرار دارند.
اگر قصد اقامت و رزرو اقامتگاه سنتی در شهرستان اردکان را دارید، مهمانسرای جهانگردی اردکان گزینه مناسبی جهت رزرو به شمار میآید.
هنگام اقامت در شهر تاریخی اردکان میتوانید از تور یک روزه اردکان، عقدا استفاده نمایید.
برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره قناتهای اردکان با پشتیبان آنلاین رادینا تماس بگیرید.
پشتيبان آنلاين سايت