آب انبار شش بادگیر یزد

آب انبار شش بادگیری، تنها بنای شش بادگیر در یزد

آب‌انبار شش بادگیری یزد، از آثار «حاجی محمدحسین خیّر» فرزند «آقا نورالله یزدی» می‌باشد که سال 1242 هـ.ش _دوره قاجار_ در محله تل یزد قرار گرفته و بعدها نام محله را به شش بادگیری معروف کرده است.

این آب‌انبار، تنها آب‌انبار شش بادگیری یزد است و شهرت خود را مدیون قامت رفیع، زیبا و هشت‌وجهی و نیز گنبد عظیم تخم‌مرغی خود می‌باشد.

معماری آب انبار شش بادگیری یزد

آب‌انبار شش بادگیر یزد، دو ورودی شمالی و جنوبی با دو راه‌پله و دو پاشیر دارد که گویا ورودی جنوبی آن با یک هشتی و سنگفرش آجری در میان پله‌های 25 و 26 برای مسلمانان و ورودی شمالی هم در قرینه ورودی جنوبی برای زردشتی‌ها در نظر گرفته شده است؛ هرچند که در برخی منابع، این فرضیه رد گردیده و دلیل آن را شلوغی جمعیت محله و استقرار آن در بافت شهری، دانسته‌اند.

جالب است بدانید که راه‌پله آب‌انبار، دوبخشی می‌باشد. یک بخش آن سرباز است که پله‌های 55 تایی آن تا سردر آب‌انبار می‌رسد، بخش سرپوشیده آن‌هم در ادامه پله ها و بعد از سردر قرار گرفته است.

ارتفاع هر 6 بادگیر آب‌انبار 10 و ارتفاع مخزن آن 12.6 متر می‌باشد. این آب‌انبار بیش از 2۰۰۰ مترمکعب گنجایش دارد و در گذشته، توسط «جناب بهشتیان» به‌وسیله آب وقف‌آباد _مهم‌ترین آب جاری شهر یزد_ سیراب می‌شده است.

چنانچه شكل و ساخت بادگیرها گواهی می‌دهد؛ 3 بادگیر در ابتدا همراه با مخزن مدور آب‌انبار ساخته شده و 3 بادگیر دیگر هم كه متفاوت می‌باشد، با مهارت و زبردستی استادكارانی نظیر «استاد غلامرضا و استاد علی سیاه» بعدها و در هنگام بازسازی بدان اضافه شده است.

سازندگان برای بهره‌وری هرچه بهتر از بادهای وزان در یزد، بادگیرها را هشت‌وجهی ساخته‌اند. ارتفاع مخزن و بادگیرها، معماری زیبای بادگیر، سردرهای زیبا و تزیینات آجری با مقرنس‌کاری و کاربندی‌های چشم‌نواز از امتیازات آب‌انبار شش بادگیری یزد است.

آب‌انبار تا چند دهه پیش، هنوز رونق داشته و مردم از آن آب برمی‌داشتند ولی امروزه، تبدیل به یک جاذبه تاریخی مذهبی شده و فضای بین در ورودی تا بادگیرها و گنبد آن، برای برپایی چادر حسینیه مورداستفاده قرار می‌گیرد.

آب‌انبار شش بادگیر یزد در تاریخ ۴ فروردین ۱۳۵۷ هـ.ش با شماره ۱۶۰۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

ردپای آب انبار شش بادگیر یزد در دانشنامه آمریکا

شهرت و آوازه آب‌انبار شش بادگیری یزد نه‌تنها در ایران، بلكه به فراتر از مرزهای ایران هم رسیده است. چنانكه هولود می‌نویسد: «استفاده از بادگیر، مخصوصاً در یزد به اوج كمال خود رسیده است. جایی كه در آن چندین آب‌انبار با چهار بادگیر است و آب‌انبار مشهور شش بادگیری با شش بادگیر، خودنمایی می‌کند» _هولود، دانشنامه ایرانیكا، چاپ آمریكا_.

مطلب جاهای دیدنی یزد می‌تواند راهنمای خوبی برای سفر به یزد باشد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد آب انبار شش بادگیر یزد با پشتیبان آنلاین رادینا تماس بگیرید.