آب انبار جنک یزد

به‌درستی روشن نیست که چرا نام «جِنُک» را بر این آب‌انبار نهاده‌اند. جِنُک در گویش یزدی، تركیبی است از واژه «جن» معادل موجودات افسانه‌ای و «ک» تصغیر. شاید در این آب‌انبار به باور اهالی آن روزگار یزد، جن وجود داشته است. این بنا در پشت مسجد جامع یزد و درست روبروی در ورودی شمال غربی مسجد قرار گرفته است.

جنک، کهن ترین آب انبار یزد

بنا بر مندرجات سنگ‌نبشتهِ آب‌انبار جنک، كهن‌ترین آب‌انبار تاریخ‌دار یزد می‌باشد كه سال 878 هـ.ش _در دوران تیموری_ به‌وسیله فرد خیرمندی به نام «لطف‌الله» وقف مردم كهن‌ترین و مرکزی‌ترین محله یزد _محله مسجد جامع_ شده است. جنک، جزو صد آب‌انباری می‌باشد كه آب وقف‌آباد _کهن‌ترین قنات یزد_ بر آن جاری بوده است. 

معماری آب انبار جنک یزد

آب‌انبار جنک، تنها بنای تك بادگیری شهر یزد است و دارای یک مخزن مدور و ۲۵ پله با راه‌پله‌ای به عرض 1.40 متر بدون پاگرد می‌باشد. 

این بنا، یک ورودی و یک شیر دارد و بادگیر آن ‌هم تنها در دو جهت، دارای شبكه یا روزنه می‌باشد. مصالح به‌کاررفته در آن؛ آجر، ملات ساروج و خشت و گل است و چنانچه از شواهد برمی‌آید، خزینه آن احتمالاً یک سقف نیم‌کره داشته كه در مرحله بعد، از بین رفته یا تخریب شده و در سالیان اخیر، روی آن را منزلی مسكونی گرفته است. این خانه هم که بادگیر كوچكی در جبهه شمال غربی دارد، اكنون رو به ویرانی می‌رود. 

بر روی سنگی منصوب بر آب‌انبار، چنین شعری درج شده است:

جلال دولت و برهان عصر، لطف‌الله                                  به دستیاری توفیق، این عمارت كرد

بنای مصنعه‌ای شد كه آب چشمه خضر                           صفا و نور ز الطافش استعارت كرد

ز سال ساختنش جست‌وجوی می‌کردم                         «زلال خیر» به تاریخ آن اشارت كرد.

برای اطلاعات بیشتر در مورد آب‌انبار جنک یزد با پشتیبان آنلاین رادینا تماس بگیرید.