ریگ زرین، از کویرهای پرطرفدار در میان کویرهای یزد است که نام جغرافیایی آن، کویر سیاهکوه یا عقدا میباشد و بهخاطر برگزاری کمپ ریگ زرین، به این نام شهرت یافته است. کویر ریگ زرین، در نزدیکی اردکان و روستای ساغند واقع شده و از شمال به ارتفاعات انارک، از جنوب به کوه نمک و گریگون و از غرب به بیایانهای نایین و نوگنبد محدود میشود.
ویژگی های کویر ریگ زرین
میانگین ارتفاع کویر ریگ زرین، از سطح دریا به ۲۷۰ متر میرسد. این کویر، شکلی شبیه به هلال ماه یا به اعتقاد برخی، نعل اسب دارد که در قوس درونی آن، سیاهکوه با ارتفاع ۲۰۵۰ متر واقع شده است. سطح زمین این منطقه، حالت پفکرده دارد و نمکزارهای زیادی در آن مشاهده میشود که اینها، نشانهای از سطح بالای سفرههای آب زیرزمینی در این منطقه است. شکل زیبای سطح کویر زرین در کنار ریگزارها و تپههای شنی طلایی، یک صحنه منحصربهفرد از طبیعت را به نمایش میگذارد.
در بخشهای غربی این کویر، حفرههایی وجود دارد که در اثر نشست زمین به وجود آمدهاند و طول آنها، به یک متر و عمقشان هم به ۱۵ سانتیمتر میرسد.
ویژگی آب و هوا
بادهای شدید و تفاوت دمای زیاد شب و روز، از ویژگیهای مشترک همه کویرهاست که کویر ریگ زرین یا سیاهکوه نیز از این قاعده مستثنی نیست. از ویژگیهای آبوهوایی دیگر این منطقه، نوسانهای زیاد دما در فصول مختلف سال است؛ به طوری که دی و بهمن، سردترین و تیر، گرمترین زمان کویر میباشد و نوسان دما هم از 20 درجه سانتیگراد زیر صفر تا 46 درجه سانتیگراد بالای صفر میرسد.
آبوهوای بخش شمالی و جنوبی این کویر نیز کاملاً با هم تفاوت دارد؛ به طوری که بخش شمالی در بیشتر ماههای سال، مرطوب و بخش جنوبی، بیشتر خشک میباشد.
پوشش گیاهی کویر ریگ زرین
با شنیدن نام کویر، تصویر یک زمین بیآبوعلف با شنهای روان در ذهن متبادر میشود که کویر زرین نیز پوشش گیاهی ویژهای ندارد؛ اما در حاشیه آن، گیاهان شورپسندی مانند اشنان و گز به صورت تنک دیده میشود. همچنین در بخشهایی که شوری خاک قدری کاهش مییابد، گیاهانی چون تاغ، گون، اسفناج وحشی، تره تیزک، کاکوتی، فرفیون، گل گندم، شقایق کوهی، انغوزه، زنبق صحرایی، ملیكا، خارشتر میرویند که بسیاری از آنها، خواص دارویی دارند.
گونه های جانوری
نمیتوان تصور کرد که در کویر بیآبوعلف و شرایط سخت آن، حیوانات زیادی زندگی کنند؛ اما باید بگوییم که حاشیه این کویر زیستگاه جانورانی از قبیل گرگ، شغال، روباه معمولی، کفتار، کبک، تیهو، بلدرچین، عقاب دشتی، کبوتر چاهی، یاکریم، شاهبوف، سبزهقبا هندی، دمجنبانک ابلق، گنجشک معمولی، لاکپشتها و نیز خانواده آگاماها، سمندرها، اسکینکها و بزمجهها میباشد.
مسیر دسترسی به ریگ زرین
یکی از مسیرهایی که از یزد برای رفتن به ریگ زرین مناسب است، مسیر اردکان به احمدآباد و سپس طی کردن جاده خاکی احمدآباد است. این مسیر، از کنار خطآهن میگذرد و به کویر سیاهکوه منتهی میشود.
مسیر دیگر، جاده انارک به طرف ایستگاه راهآهن نایین و پس از آن، گذر از جاده خاکی کنار ریل قطار تا ایستگاه نوگنبد است.
مسیر سوم، طی کردن مسیر خاکی انارک به طرف اسماعیلیان است که به سیاهکوه میرسد.
تمامی مسیرهای یزد به ریگ زرین، حدود ۱۵۰ کیلومتر است که دو ساعت زمان میبرد.
مسیری که از تهران تا کویر ریگ زرین را باید طی کرد، ۷۰۰ کیلومتر با فاصله زمانی ۷ ساعت و ۳۰ دقیقه است. این مسیر، از تهران به اردکان و به سمت جاده طبس میرسد سپس به ساغند منتهی میشود و از آنجا تا کویر ریگ زرین، تابلوها راهنمای راه گردشگران هستند.
معرفی كویرهای یزد
بهطوركلی، استان یزد همواره با كویرهای وسیع و منحصربهفرد خود شناخته میشود و بهخاطر داشتن امكانات متنوع و متعدد، پذیرای كویرنوردان حرفهای و همچنین گردشگران و علاقهمندان میباشد. یكی از معروفترین كویرهای یزد در شهرستان بافق، كویر كاراكال است كه زیستگاه اصلی «گربه كاراكال» در ایران میباشد و در اطراف خود نیز جاذبههای تاریخی بسیاری همچون قلعه باقرآباد، خانه وحشی بافقی و نیز آبانبار و حمام كاكامیر را جای داده است. این كویر همچون كویر ریگ زرین یا مغستان در حوالی ساغند، تپههای بههمپیوسته و زیبایی را به نمایش گذاشته و تلاقی آسمان و زمین را به تصویر کشیده است.
همچنین، از دیگر كویرهای معروف استان باید به کمپ كویری شباهنگ و باران اشاره كرد كه از سایتهای اصلی برپایی كمپهای كویری یزد به شمار میرود و امكانات مناسبی برای انواع تفریحات هیجانانگیز كویری را در اختیار علاقهمندان قرار میدهد.
توصیه ها
كویر در كنار زیباییهای خود، محدودیتهایی هم دارد كه پیش از سفر به آن، باید نسبت به تأمین تمام امكانات موردنیاز اقدام نمود. توصیه میكنیم پیش از رسیدن به كویر ریگ زرین یزد، در نزدیکترین پمپ بنزین به این کویر كه در روستای ساغند قرار دارد، اتومبیل خود را مجهز و آماده كنید. همچنین بهدلیل محدودیت امکانات رفاهی در این روستا، بهتر است تا وسایل موردنیاز خود را از اردکان تهیه نمایید.
البته بهدلیل احداث کمپ ریگ زرین در این کویر، امروزه تا حدی شرایط اقامت برای کویرنوردان فراهم گشته و تجهیزاتی همچون ماشینهای آفرود و موتور چهارچرخ نیز جهت استفاده متقاضیان در نظر گرفته شده است.
اگر شما هم به دنبال یک کویرنوردی هیجانانگیز و در عین حال امن هستید، تور كویر ریگ زرین و نیز تور كویر یزد یک گزینه ایدهآل میباشد. همچنین میتوانید با اقامت در هتلهای اردكان و اختصاص دادن زمانی پس از كویرنوردی به بازدید از دیدنیهای اردكان نظیر: زیارتگاه چکچک یا پیر سبز بهعنوان مكان مقدس زرتشتیان، روستاهای چندهزار ساله خرانق و عقدا و بافت تاریخی اردكان، خاطرات زیبایی را از گشتوگذار در این شهرستان دیدنی برای خود ثبت نمایید.