چشمه توران پشت

مختصری درباره روستای توران پشت

توران پشت، روستایی تاریخی است که در 80 کیلومتری شهرستان تفت در استان یزد قرار گرفته و آب و هوایی کوهستانی و نیمه‌خشک دارد. این روستا، از روستاهای مرتفع ایران می‌باشد که ارتفاعش از سطح دریا، بالای 2500 متر است و در دامنه قسمت‌های جنوبی شیرکوه قرار دارد. نام این روستا، خود قدمتش را نشان می‌دهد؛ نقل است که به دستور «توران دخت فرزند خسروپرویز» در مکانی که به دلیل داشتن قنات‌های زیاد، قهستان نام داشته، ساخته شده است.

روستای توران‌ پشت آثار تاریخی زیادی دارد که در این میان می‌توان به تخت رستم، گنبد سید گل سرخ، گنبد پیرمراد، مقبره و گنبد چهل‌دختران، گنبد و مقبره شیخ جنید توران پشتی، مسجد جامع (محراب سنگی)، حسینیه و نخل تاریخی، سنگ‌نوشته‌های خوره، آب‌انبار سنگی، آتشکده استینا و قلعه توران پشت اشاره کرد.

چشمه های توران پشت

چشمه‌های آب گرم روستای توران پشت، از زیباترین چشمه‌های جوشان در كشور است که در فاصله بسیار كمی از تخت رستم واقع شده است. آب این چشمه، از زمین در حال جوشیدن است و این جوشش، بسیار آرام و همراه با املاح آهکی و گچی می‌باشد. با گذشت زمان، در نقطه‌ای که آب جوشیده؛ کم‌کم تپه‌ای به‌صورت ورقه‌ای همچون شکل پیاز به وجود آمده و بعد از ضخیم شدن این لایه‌های پیازی شکل، دیگر چشمه نتوانسته تا به جوشش خود ادامه دهد سپس همان‌جا در کنار محل قبلی، چشمه جدیدی از دل زمین جوشیده است.

منطقه توران پشت یزد با چشمه‌های جوشان می‌تواند هرساله تعداد زیادی از گردشگران خارجی، دانشجویان رشته زمین‌شناسی و همچنین دوستداران چشمه‌های آب گرم را به خود جذب کند؛ بر همین اساس لازم است که در جهت معرفی چشمه توران پشت تفت به علاقه‌مندان، اقدامات مؤثرتری انجام شود.

در این راستا، شبكه تابان (شبکه استانی سیمای یزد) مستند چشمه توران پشت را در خصوص معرفی روستای توران پشت و چشمه‌های جوشان و زیبای آن در سال 1388 هـ.ش تهیه و تولید نموده است.

مسیر رسیدن به روستای توران پشت تفت

روستای توران پشت، در سمت چپ جاده یزد به شیراز قرار دارد. حدود هشت کیلومتر بعد از روستای علی‌آباد، وارد گردنه علی‌آباد می‌شویم. بعد از طی حدود شش کیلومتر باید از راه دوربرگردان به جاده برگشت، وارد شده و مجدداً وارد گردنه بشویم؛ درعین‌حال، حواسمان به سمت راست جاده هم باشد تا روستای توران پشت را ببینیم و وارد فرعی گردیم. بعد از ورود به فرعی، در ابتدا تابلوی روستای بیشه را در سمت راست مشاهده می‌کنیم. بعدازآن روستای دره گاز را می‌بینیم و پس از طی چهار کیلومتر در سمت چپ، جاده‌ای قرار دارد که وارد روستای توران پشت می‌شود.

خطر نابودی چشمه های آب گرم توران پشت 

مهم‌ترین مسئله‌ای که این چشمه‌ها را در خطر نابودی قرار داده، سینه کار معادنی است که در کنار این چشمه‌ها در حال فعالیت هستند _سینه کار معدن، جبهه کار یک معدن روباز مانند یک معدن سنگ ساختمانی است و این عنوان خصوصاً در مورد جبهه کار معادن زغال‌سنگ روباز به کار می‌رود_ و علاوه بر اینکه به لحاظ زیبایی‌شناسی چشم‌انداز منطقه توران پشت را از بین برده‌اند، در عملکرد چشمه‌های آب گرم که حتی در ارتفاع هشت متری هم جوشش داشته و باعث به وجود آمدن تپه‌های رنگین آهکی می‌شده، اختلال به وجود آورده‌اند؛ چراکه آب‌هایی که باید از زمین بجوشند تا تپه‌های آهکی را به وجود آورند، از سینه کار معدن به شکل روان خارج می‌شوند و ازاین‌رو، چشمه‌های توران پشت دیگر عملاً آبی برای فوران نخواهند داشت و برای همیشه نابود می‌شوند.