در كوچهپسكوچههای قدیمی شهر یزد كه قدم بزنیم، آثار تاریخی بسیاری را میبینیم كه شكوه معماری دورههای مختلف را به نمایش گذاشته و با زیباییهای هنرمندانه خود، ما را به وجد میآورند. در میان بناهای تاریخی یزد، سازهای خودنمایی میكند كه بهعنوان قدیمیترین یادگار معماری شهر یزد شناخته میشود. «بقعه دوازده امام» با قدمت بیش از 1000 سال، یكی از جاهای دیدنی یزد در محله فهادان است كه از ویژگیهای منحصربهفرد آن، باید به قرارگیری گنبد بر پلانی مربعی اشاره كرد. با ما همراه باشید تا سری به این سازه باشكوه و ماندگار بزنیم و با تاریخچه آن بیشتر آشنا شویم.
تاریخچه بقعه دوازده امام
اهمیت بقعه دوازده امام یزد، به لحاظ معماری و ساختمان گنبد آجری قدیمی آن است كه جزو شاهكارهای هنری دوره سلجوقیان به شمار میرود.
نام اصلی بقعه تا قبل از دوره صفوی، چیز دیگری بوده و بعدازآن، به نام دوازده امام شهرت یافته است.
وارد بقعه كه میشویم، کاشیکاریهای معرق اطراف محراب و گچبریهای بینظیر بالای محراب، ما را حیرتزده میکند. بر دیوار گچی این بقعه هم یک كتیبه رنگی قرار دارد و سازندگان بنا را، «ابویعقوب اسحاق و ابومسعود بهشتی» معرفی میکند؛ کسانی كه در سال 416 هـ.ش و دوره حكومت سلجوقیان، دستور ساخت این بقعه را در محل كنونی صادر کردهاند.
بقعه دوازده امام یزد، دومین گنبد تاریخ دار ایران
بقعه دوازده امام یزد، دومین گنبد تاریخدار ایران میباشد و مسئله و ایراد ساخت گنبد بر روی پلان مربعی، برای اولینبار توسط معماران در این بنا حل شده است؛ بدینصورت كه آنها توانستهاند تا بدنه چهارضلعی بقعه را با گوشوارههایی كه داخل هر یك از گوشههای آن درگاهی مخصوص است، به یک هشتضلعی تبدیل كنند.
گوشهسازی که در گنبد بقعه صورت گرفته است، یکی از کهنترین ترمبههای پتکانه در معماری ایرانی میباشد و با قرار گرفتن 12 ردیف طاقچه بر رویهم که بهتدریج به سمت جلو ساخته شدهاند؛ باعث تکمیل این گوشهسازی بینظیر گردیده است.
پوشش داخلی گنبد، کاشیکاری شده و دورتادور سقف آن هم با خطوط كوفی تزئین گردیده است. یکی از نکات جالب ساخت گنبد، وجود آیه شریفه «آیهالکرسی» به خط کوفی میباشد که زیبایی گنبد را دوچندان كرده است.
روشنایی بقعه دوازده امام، از همان پنجرههای تعبیهشده در چهار قسمت بنا تأمین میشود.
محراب بقعه دوازده امام
وجود محراب در این بقعه، نشانه مسجدی میباشد كه در قرون دوم و سوم اسلامی (416 هـ.ش) و دوره علویان بنا شده است. در داخل محراب، یک سنگ مرمر مزین به عبارت «صلوات بر دوازده امام» و نام یكی از مشاهیر یزدی وجود دارد که در گوشهها یا همان گوشوارههای آن، حالت دوازده محراب شکل گرفته و شبیه به «مسجد ایاصوفیه استانبول» میباشد.
بر دیوار قبلی بقعه و داخل یکی از اتاقنماهای آن، نوشتهای به رنگ مشکی وجود دارد که بر اساس مستندات تاریخی، متعلق به «ملا زینالعابدین حیدر» و از زمان حکومت محمدشاه قاجار برجایمانده است.
تنها راه دستیابی به پشتبام مجموعه، استفاده از نردبان است؛ زیرا هیچ پلكانی برای رسیدن به پشتبام بقعه وجود ندارد.
بقعه دوازده امام یزد، در تاریخ ۳۱ تیرماه سال ۱۳۱۳ هـ.ش با شماره ۲۰۷ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
آدرس بقعه دوازده امام
بقعه تاریخی دوازده امام یزد، در محله فهادان و نزدیک به حسینیه محله فهادان واقع شده که فاصله اندكی تا دیگر جاذبههای گردشگری شهر یزد دارد. در همسایگی این بقعه میتوان سازه معروف مدرسه ضیائیه یا زندان اسكندر را دید كه با گنبد زیبایش خودنمایی میكند. همچنین، مسجدجامع هم با معماری شكوهمند و كاشیكاریهای چشمنواز خود، در بافت تاریخی یزد قرار گرفته و مقصد گردشگری خوبی برای بازدید به حساب میآید. درصورت تمایل میتوان با شركت در تور یزدگردی یک روزه و بازدید از این جاذبههای تماشایی، به دیدن سایر اماكن زیبای یزد، نظیر مجموعه امیرچخماق رفت و عكسهای زیبا و خاطرهانگیزی را همراه با دوستان و خانواده ثبت کرد.
در مطلب جاهای دیدنی یزد سعی کردهایم تا شما را با جاذبههای توریستی این شهر آشنا کنیم.
اگر میخواهید که اقامتی ارزان در یزد را تجربه کنید، پیشنهاد میکنیم تا متن هتل های ارزان یزد را بخوانید.
برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره بقعه دوازده امام یزد با پشتیبان آنلاین رادینا تماس بگیرید.
پشتيبان آنلاين سايت