شهرستان تفت، یكی از مناطق خوش آبوهوا و جزو دیدنیهای استان یزد میباشد که در میان کوههای سنگی قرار گرفته و با باغهای انار خود، چشمانداز زیبایی را خلق كرده است.
درخصوص وجه تسمیه شهرستان تفت باید گفت كه نامگذاری این منطقه تماشایی، به دو ویژگی خاص و متفاوت آن اشاره دارد. یکی همان واژه تفت به معنی سبد میوه در اصطلاح بومی میباشد و دیگری وجود تفتهكوه در جنوب شهر است كه به هنگام تابش خورشید، بسیار داغ و سوزان میشود و به اصطلاح، تفتیده میگردد.
شهر تفت به محصول کشاورزی اصلی آن یعنی انار مشهور گردیده؛ به طوری كه در بافت شهر شما هنوز میتوانید باغهای زیبای انار را مشاهده کنید. در سالهای اخیر کوچهباغهای زیبای این شهر که با انارهای قرمز و زرد آذینبندی شدهاند به یکی از پرطرفدارترین اماکن دیدنی تفت در پاییز تبدیل شده و میزبان علاقهمندان به عکاسی میباشد.
شهرستان تفت از نظر جاذبههای گردشگری با داشتن کویر در کنار مناطق برفی و سرسبز، موقعیت بسیار ویژه و منحصربهفردی را داراست. همچنین ازنظر تاریخی هم صاحب پیشینهای طولانی میباشد که هرساله گردشگران زیادی را به سوی تماشای شگفتیهای خود میکشاند. در ادامه به معرفی بهترین اماکن دیدنی تفت میپردازیم.
مجموعه شاه ولی تفت؛ میزبان فرزند شاه نعمت الله ولی
مجموعه تاریخی«شاه نعمتالله ولی» شامل حسینیه، مسجد، بقعه شاه خلیل ثانی، زورخانه، مدرسه، بازار، میدان، آبانبار و نخل میشود و به صورت متمرکز در مرکز شهر تفت قرار دارد. حسینیه شاهولی در قسمت جنوبی میدان شاهولی تفت واقع شده و از بنای اولیه آن، تنها یک بدنه مشرف به میدان باقی است که قدمتش به قرون نهم و دهم هجری قمری و عصر صفوی میرسد. مسجد شاهولی معروف به مسجدجامع تفت، در میدان مرکزی و از خشت و آجر میباشد که مزین به کاشیهای قدیمی و زیباست. اهمیت این بنا، در شیوه برپا کردن گنبد آجری آن میباشد؛ به گونهای كه الگوی ساخت مسجد شیخ لطفالله اصفهان و گنبد کبود تبریز قرار گرفته است.
بقعه شاه خلیل ثانی متعلق به شاه خلیل ثانی فرزند شاه نعمتالله ولی، جزوی از این مجموعه به حساب میآید. این بقعه در اصل، یک خانقاه به شکل مربع و متصل به «آرامگاه بیبی» بوده كه اتاقکی بلندبالا با یک عمارت زیبا در وسط بقعه و ساختمانهای خانه، آشپزخانه، حمام و... در اطراف آن قرار دارد. آبانبار تاریخی شاهولی نیز در ضلع جنوب شرقی حسینیه و در همسایگی تكیه حوض بلبل تفت واقع شده که منبع آبی مهمی برای تفت و بهخصوص محله حوض بلبل بوده است. بازار شاه نعمتالله ولی و مدرسه شاهولی تفت در این مجموعه، دارای سازهای خشتی و با نمای آجر است که تمام سقف کلاس و اتاقهای مدرسه به صورت ضربی ساده میباشد.
نخل و مراسم نخلبرداری جزو مراسم باشکوهی است که هرساله در حسینیه شاهولی تفت یزد برگزار میشود و مردم در کنار آن به اجرای مراسم عزاداری، سینهزنی و زنجیرزنی میپردازند.
اطلاعات بیشتری در صفحه مجموعه شاهولی تفت در انتظار شماست.
باغ صدری تفت یا نمیر
باغ صدری تفت یا باغ نمیر با ۱۳ هزار مترمربع وسعت، نمونهای از باغهای بزرگ و دیدنیهای تفت میباشد که به فرمان «صدرالعلماء» از حکام دوران زندیه ساخته شده است. مردم بومی تفت، باغ صدری را به نام باغ نمیر تفتی میشناسند؛ زیرا روزگاری، محل زندگی «ارباب نمیر تفتی باغبان صدرالعلماء» یکی از زرتشتیان و شکستهبندهای معروف یزد بوده است. باغ صدری تفت دارای بلندترین بادگیر تفت، یک تالار بزرگ، آسیاب آبی و یک حوض سنگی ۵۰۰ متری با ۹۵ فواره آب کوهی (آبی که از کوه میآید) مانند باغ فین کاشان میباشد. باغ صدری تفت در سال ۱۳۷۹ با شماره ۲۸۹۸ در آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
برای دریافت اطلاعات بیشتر سری به متن باغ صدری تفت بزنید.
روستای چم؛ مأمن زرتشتیان یزد
یكی از روستاهای زرتشتینشین استان یزد كه در شهرستان تفت واقع شده، روستای چم نام دارد. این روستا با آبوهوای بسیار خوب و معماری ساده خانههای خود، جلوه زیبا و آرامشبخشی یافته و به پایتخت زرتشتنشینان نیز مشهور شده است. در روستای چم، میتوان به دیدن سرو كهنسال آن با قدمت 3 هزار سال و آتشكده زرتشتیان چم رفت و اصالت دیرینه روستا را به تماشا نشست. باید دانست كه آتشكده چم بهعنوان محل برگزاری آیینهای مختلف زرتشتیان ازجمله جشن سده، اهمیت بسیار زیادی نزد آنان دارد و هرساله پذیرای پیروان آیین زرتشت و همچنین توریستها و گردشگران زیادی میباشد.
اقامتگاه بوم گردی نار تی تی تفت
اقامتگاه بومگردی نارتیتی تفت، خانهای کاملاً خشتی و از گروه جاهای دیدنی تفت میباشد که در دل یکی از باغهای انار شهر ییلاقی تفت قرار گرفته و کلمهای شمالی به معنای شکوفه انار میباشد. حیاط خشتی و نقلی اقامتگاه بومگردی نارتیتی تفت با چیدمان سنتی خود، به موزهای از انواع وسایل و ظروف قدیمی همچون خمرههای سفالی، چرخ خیاطی، هاون سنگی بزرگ و میز و صندلیهای قدیمی در اطراف حیاط تبدیل گردیده است و زیرزمین خانه نیز بهعنوان محل برگزاری کلاس یا دورههای آموزشی چندروزه استفاده میشود. هتل بومگردی نارتیتی تفت دارای ۲ حیاط و ۷ اتاق سنتی کفخواب میباشد که برای هر اتاق، نامی زیبا و اصیل انتخاب کردهاند. ۶ اتاق این اقامتگاه نیز همنام ۶ جشن یا جشنهای ششگان ۵ روزه ایران باستان هستند.
برای دریافت اطلاعات بیشتر و اقامت در این بومگردی به صفحه اقامتگاه بومگردی نارتیتی تفت مراجعه کنید.
آبشار دره گاهان تفت؛ تنها آبشار مهم یزد
آبشار درهگاهان تفت، تنها آبشار مهم یزد و جزو دیدنیهای تفت است که با ارتفاعی بیش از ۲۰ متر، در جنوب غربی شهر تفت و داخل دره دامنه شیرکوه قرار دارد. این آبشار به صورت فصلی میباشد و آب آن از باران و ذوب تدریجی برفهای شیرکوه در فصل بهار و اوایل تابستان تأمین میگردد. آبشار درهگاهان تفت در ارتفاع بالای ۲۰ متر شکل میگیرد که به همراه هوای مطبوع، جاذبههای طبیعی دره و سنگهای مساعد صخرهنوردی، منطقه اکوتوریستی زیبایی ساخته و هرساله گردشگران زیادی را به سمت خود جذب میکند. وجه تسمیه آبشار درهگاهان یزد از گاهگاه و فصلی بودن این آبشار گرفته شده؛ به نحوی كه طی برخی از ایام سال، خشک و گاهی پرآب و بانشاط میباشد. درهگاهان یزد، علاوهبر آبشار زیبا یک جاذبه باستانی به نام قلعه پهلوانبادی نیز دارد که بالای صخرهای بزرگ قرار گرفته و درگذشته، پناهگاه شخصی به همین نام بوده است.
کوه عقاب تفت
کوه عقاب یا عقابكوه یزد، کوهی ۲۰۰۰ متری به شکل یک عقاب عظیمالجثه میباشد که گویا به آرامی بر دشتهای وسیع تفت نشسته و نظارهگر مناظر دوردست میباشد. باید گفت که علت شكلگیری این اثر طبیعی زیبا، به تفاوت در جنس سنگهای اطراف کوه و ریزش آنها مربوط میشود. عقابکوه در یزد و روستای فراشاه قرار گرفته و از سری کوههای منفرد استان یزد به شمار میرود. جنس آهكی و فرسایشی كوه عقاب تفت، اجازه رشد هیچگونه گیاه و چشمهای را بر روی آن نمیدهد؛ ولی با حفرههای خود در قسمت بالایی کوه، لانههای بسیاری را برای جانوران کوهستانی ایجاد کرده است. کوه عقاب تفت درواقع، یک سنگ آهکی میباشد که از بالا آمدن توده گرانیتی غرب شیرکوه شکل گرفته و قسمتهای زیرین آن نیز دگرگون شده است.
برای صعود به قله عقابکوه باید به روستای فراشاه یا اسلامیه رفت و از قسمت غربی روستا به سمت دامنه شمال غربی عقابكوه حرکت كرد. این بخش به دلیل شیب كمتر و سهولت تردد، مسیر مناسبتری به حساب میآید. لازم به ذكر میباشد كه عقاب کوه تفت با شماره ۳۴۷ در آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. دیگر آثار تاریخی و دیدنی روستای فراشاه نیز شامل چنار کهنسال روستا، یک غار در دامنه کوه، ۲ حسینیه، ۴ مسجد، زیارتگاه قدمگاه، برج دیدهبانی چیل اسلامیه و آثار تاریخی موبدان فیروز میشوند.
برفخانه طزرجان؛ یخچال دائمی یزد
برفخانه طزرجان، قلهای ۳۹۹۰ متری با یخچالهای طبیعی، چندین دهلیز و دیوارههای سنگی است که از دیدنیهای تفت و جاذبههای کوهنوردی و سنگنوردی استان یزد محسوب میشود. در ایام دور و پیش از کشف تکنولوژی تولید یخ، مردم محلی برای داشتن آبی خنک در گرمای تابستان، به برفخانه دائمی طزرجان میرفتند و با تکهتکه کردن قطعات یخ قله و گذاشتن آن در لابهلای کاه، توسط قاطر به روستا میبردند. قله برفخانه طزرجان شامل قله اصلی برفخانه، قله غربی برفخانه، میل برفخانه و سوزنیهای برفخانه مشهور به میل فریدونی میباشد. صعود قله برفخانه طزرجان از منطقه خوش آبوهوای افشارآباد طزرجان شروع و با طی مسیر دره امید و پونه و لذت از چشمههای زلال و همیشه پُرآب دامنه کوه و گلهای بهاری، به فتح قله ختم میشود. از دیگر جاذبههای گردشگری طزرجان میتوان به مسجدجامع طزرجان با قدمتی ۷۰۰ ساله، درخت چناری با قطر بیش از 5.1 متر، کوهها و ارتفاعات دیگری نظیر لاخسمه، لاانجیر، بزرین، مزبیرآباد، گروه، کوه کلاه و دخمه اشاره کرد.
دیگر جاذبه های دیدنی تفت
جاذبههای گردشگری تفت اعم از جاذبههای طبیعی، تاریخی، مذهبی و... در زمره پرطرفدارترین دیدنیهای استان یزد قرار دارند كه علاوهبر مردم بومی استان، همواره موردتوجه گردشگران ایرانی و خارجی نیز قرار میگیرند. چشمه تامهر تفت به عنوان پدیدهای طبیعی و جالب، از چشمههای مهم منطقه است كه اگرچه فقط چند ماه از سال جریان دارد؛ اما به تفرجگاهی محبوب برای گذراندن تفریحات عصرگاهی یزدیها تبدیل شده است. همچنین، این شهرستان دارای ییلاقات بسیاری میباشد كه ازجمله آنها میتوان به روستای دهبالا با رودخانهای دائمی و طبیعتی سرسبز و همچنین روستای طزرجان با قرارگیری در جوار ارتفاعات شیركوه یزد اشاره كرد. علاوه بر این، معروفترین پیست اسكی مناطق مركزی ایران یعنی پیست اسكی سخوید یا سخود نیز در شهرستان تفت واقع شده و به قطب ورزشهای زمستانی در منطقه تبدیل گشته است.
بهترین زمان سفر به تفت
اگر شما هم به دنبال بازدید از شهرستانی خوش آبوهوا و دیدنی بهویژه در فصل گرم سال یا ماههای هزاررنگ پاییزی هستید، سری به شهرستان تفت و اماكن گردشگری آن بزنید. سفرهای رادینا برای بازدید از جاذبههای شهر تفت، تور یک روزه تفت را تدارک دیده است که میتوانید با شرکت در آن از شهر تفت و جاذبههای آن لذت ببرید.